| Nederlandse bedrijven zetten in op behoud werkgelegenheid |
De uitbraak van het coronavirus en de maatregelen om de verspreiding van het virus tegen te gaan hebben grote gevolgen voor de arbeidsmarkt. Rob Witjes, hoofd Arbeidsmarktinformatie en -advies bij UWV, blikt terug op de afgelopen weken.
Wat zijn de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus voor de werkgelegenheid in Nederland op dit moment?
'Als we kijken naar de eerste weken sinds de corona-uitbraak en we ons richten op de WW-cijfers, dan zien we dat de crisis met name de horeca, cultuur- en evenementensector, detailhandel en alles wat met commerciële dienstverlening te maken heeft raakt. De dienstverleningskant krijgt momenteel veel meer klappen dan de maakindustrie. Dat komt doordat de contactbeperkende maatregelen vooral daar directe impact op de werkzaamheden hebben.
Wat ook opvalt, is dat wanneer we naar de eerste helft van maart kijken – toen net de eerste coronagevallen in Nederland officieel waren vastgesteld – er voor de arbeidsmarkt in eerste instantie nog geen vuiltje aan de lucht was. Pas vanaf 16 maart werd er vol op de rem getrapt en raakten voornamelijk uitzendkrachten en jongeren werkloos. Veel jongeren werken in de horeca, hebben veelal tijdelijke banen. Hierdoor kunnen werkgevers makkelijker afscheid nemen van hun personeel. Het is dan ook niet onverwacht dat in deze sector het aantal nieuwe WW-uitkeringen relatief gezien het sterkst is toegenomen: er zijn in maart 224% meer uitkeringen dan in februari.’
Veranderde het gedrag van werkgevers toen de NOW-regeling haar intrede deed?
'Toen de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) bekend werd, haakten veel bedrijven daar snel op in. Sinds 6 april 2020 kunnen werkgevers die een omzetverlies van minimaal 20% hebben bij UWV een aanvraag indienen voor een loonkostensubsidie via de NOW.
Inmiddels maken meer dan 120.000 bedrijven in Nederland gebruik van deze regeling. Enerzijds is het natuurlijk vervelend dat ze daar gebruik van moeten maken. Anderzijds kan je er ook op een positieve manier tegenaan kijken. Dit betekent dat bedrijven – ondanks de enorme druk die ze voelen om in hun bedrijfskosten te snijden – hun mensen in dienst willen houden én dus zo veel mogelijk werkgelegenheid willen behouden. We signaleren verschillende categorieën bedrijven, namelijk: bedrijven die NOW aanvragen omdat zij voldoen aan het criterium van minimaal 20% omzetverlies, bedrijven die geen NOW aanvragen omdat zij geen 20% omzetverlies hebben en bedrijven die een NOW-aanvraag nog aan het overwegen zijn.'
Wat zijn voor bedrijven de meestvoorkomende overwegingen om wel of geen NOW-aanvraag te doen?
'Zo’n afweging maken kost bedrijven een hoop hoofdbreken en rekenwerk. Daarnaast voelen werkgevers zich verantwoordelijk voor hun personeel. Een nog beperkt deel heeft besloten direct te snijden in personeelskosten, waardoor mensen in de WW komen. Voor de uitbraak van het coronavirus hadden we te maken met een serieuze arbeidsmarktkrapte. Dit nemen bedrijven ook mee in hun overweging. Liever behouden zij hun personeel zodat ze met het talent dat zij in huis hebben ook een stukje zekerheid hebben voor de toekomst. Dit talent zal later namelijk weer nodig zijn.
Bedrijven die voor de NOW-regeling kiezen, kijken vaak naar de lange termijn. Bedrijven die snel willen besparen op hun arbeidskosten kiezen ervoor hun (tijdelijk) personeel te laten gaan. Bij horeca worden tijdelijke contracten mogelijk opgezegd en krijgen deze werknemers weer een belletje wanneer de cafés en restaurants weer open mogen.’
Welke conclusies kun je nu trekken op basis van de ingang van de NOW op 6 april?
'We zagen vooral aanvragen in de eerste twee weken. En in de sectoren waar je het verwacht: de horeca, commerciële dienstverlening, cultuur en detailhandel. Als UWV zijn we apetrots dat we in staat zijn geweest die NOW-aanvragen zonder haperingen binnen te halen en te verwerken. En dat de eerste werkgevers nog voor de paasdagen het voorschot al op hun rekening hadden staan. Deze regeling is in een recordtempo opgezet, het is erg fijn om bedrijven in crisistijd zo rap te kunnen helpen. Het feit dat tot nu toe ruim 120.000 bedrijven hier gebruik van maken, geeft aan dat zij inzetten op het behoud van hun personeel. Wanneer bedrijven dat niet gedaan zouden hebben, had dat zeer waarschijnlijk betekend dat de WW-cijfers met een rapper tempo zouden zijn gestegen.
Overigens wil dit niet zeggen dat de WW-cijfers niet alsnog verder zullen oplopen. In maart verstrekte UWV 11.200 meer nieuwe WW-uitkeringen dan in februari; een toename van 42,3%. En nog steeds nemen bedrijven afscheid van hun mensen, omdat tijdelijke contracten niet worden verlengd. Maar er zouden vast meer mensen zijn ontslagen als er geen NOW-regeling was geweest. Ook zouden er dan meer faillissementen zijn geweest. Je kunt helaas niet uitsluiten dat er niet alsnog bedrijven over de kop gaan, maar de NOW helpt absoluut om dit zo veel mogelijk te voorkomen.' |
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
